بررسی عوامل موثر بر کیفیت مالیات در ایران با استفاده از رویکرد سلسله مراتبی

مالیات به عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای کسب درآمد دولت‌ها در مسیر دستیابی به اهداف اقتصادی و اجتماعی مطرح است. گسترش و تنوع فعالیت‌های اقتصادی و نقش فزایندة دولت‌ها در ایجاد و گسترش خدمات عمومی، تأمین اجتماعی و گسترش تعهدات دولت در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی و تلاش در جهت تحقق رشد اقتصادی و توزیع عادلانه درآمد، پرداخت و دریافت مالیات را به مسئله‌ای مهم و مؤثر تبدیل نموده است. لذا هدف این مقاله بررسی کیفیت مالیات و عوامل موثر بر آن است که بر اساس پرسشنامه (95 عدد) و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی میسر شده است. براساس یافته‌های این تحقیق، عوامل مؤثر بر کیفیت مالیات به‌ترتیب اولویت بدین صورت است: "هزینه‌های دریافت مالیات" (26. 1 %)، "زمان وصول مالیات" (23. 7 %)، "استفاده از نرخ و منبع مالیاتی مناسب" (17. 2 %)، "استفاده از قوانین و دستورالعملهای مناسب و قابل اجرا" (11. 8 %)، "بسترهای مناسب مالیاتی " (8. 2 %)، "عملکرد مناسب سازمان مالیاتی" (5. 9 %)، "پاسخ‌گویی مالیاتی" (4. 1 %) و "اطلاع و آگاهی مودیان مالیاتی" (3. 1 %). به عبارتی می‌توان گفت که هزینه‌ها و زمان وصول مالیات، اهمیت خاصی در افزایش کیفیت مالیات داشته و در این مسیر نباید از نرخ مالیاتی و تنوع منابع آن و قوانین و دستورالعمل‌ها غافل شد.